Afkortingen en vaktermen luchtvracht transport uitgelegd
- roderik57
- 2 okt
- 5 minuten om te lezen
De wereld van luchtvracht (lees: internationaal transport) zit vol afkortingen, vakjargon en douanetermen die voor vele vaak onduidelijk zijn. Spreekt iemand over een AWB, T1-document of inklaring, dan lijkt het alsof er een compleet nieuwe taal wordt gesproken.
Voor ondernemers en MKB’ers die internationaal importeren of exporteren kan deze onduidelijkheid tot vertragingen of extra kosten leiden. Daarom hebben wij een woordenboek luchtvracht A–Z samengesteld.
In dit overzicht vind je:
Vele belangrijke afkortingen en logistieke termen in de luchtvracht.
Beknopte uitleg zodat je de betekenis begrijpt.
Gebruik dit woordenboek als naslagwerk: print het uit of sla het op. Zo heb je altijd de juiste uitleg bij de hand.
A–Z woordenboek luchtvracht
A
AWB — Air Waybill
Officieel luchtvrachtdocument; bewijs van verzenden en vervoersovereenkomst. Zonder AWB is er geen verzending. Voorbeeld: AWB 074-12345678 — dit nummer gebruik je om bij KLM Cargo te tracken.
AOG — Aircraft On Ground
Spoedcode voor onderdelen die direct nodig zijn om een vliegtuig operationeel te krijgen. Heeft altijd prioriteit. Voorbeeld: “AOG engine part” als opmerking op de AWB.
ATA — Actual Time of Arrival
Werkelijke aankomsttijd van een vlucht. Voorbeeld: ATA AMS 10:45 UTC.
ATD — Actual Time of Departure
Werkelijke vertrektijd van een vlucht. Voorbeeld: ATD JFK 09:20 UTC.
ATA-carnet
Internationaal douanedocument voor tijdelijke invoer (bijv. beursmateriaal), waarbij er geen invoerrechten en/of BTW betaald hoeft te worden in het land van aankomst.
B
BAF — Bunker Adjustment Factor
Toeslag voor brandstofkosten die carriers doorberekenen.
BKD — Booked
Status: zending is geboekt op een vlucht (boekingsstatus ≠ manifested).
BUP — Bulk Unitization Program
Programma waarbij een verzender zelf ULD’s of pallets bouwt; kan kostenvoordelen opleveren maar brengt verantwoordelijkheid met zich mee.
C
CAO — Cargo Aircraft Only
Zending mag alleen op een vrachtvlucht mee.
CASS — Cargo Accounts Settlement System
IATA-systeem voor financiële verrekening tussen carriers en agents.
CCA — Cargo Charges Correction Advice
Aanvraag voor aanpassingen op een Air Waybill voor als de zending al bij de airline is aangeleverd.
CI — Commercial Invoice
Handelsfactuur.
Incoterms (bijv. CIF, CPT, CIP, DDP, EXW, FCA, FOB)
Internationale handelsvoorwaarden die bepalen wie kosten en risico draagt tijdens transport. Voorbeeld: EXW = koper regelt alles; DDP = verkoper regelt levering inclusief inklaring.
CMR
Internationaal vervoersdocument voor wegtransport; relevant bij multimodaal vervoer.
CWT — Chargeable Weight
Het gewicht waarover vrachtkosten worden berekend: het hoogste van volumetrisch gewicht en brutogewicht.
Cut-off time
Deadline waarop zendingen moeten zijn aangeleverd bij de afhandelaar van de airline om nog mee te kunnen op een vlucht.
Consignee
Ontvanger van de goederen.
Consol / consolidation
Samenvoegen van meerdere kleine zendingen tot één zending.
D
DGR — Dangerous Goods Regulations
IATA-regels voor het vervoer van gevaarlijke stoffen.
DGD — Dangerous Goods Declaration
Officiele verklaring van de verzender over de inhoud van de gevaarlijke lading. Dit document wordt opgesteld door een officieel erkend bedrijf. Dit document geeft aan of de zending op een passagiers- of vrachtvlucht mee kan.
DOC
Document- of administratiekosten.
DAP / DDP
Incoterms: Delivered At Place (levering op locatie) / Delivered Duty Paid (levering inclusief douane en belastingen).
E
EORI-nummer
Registratienummer dat bedrijven in de EU nodig hebben voor douaneformaliteiten.
ETD — Estimated Time of Departure
Verwachte vertrektijd.
ETA — Estimated Time of Arrival
Verwachte aankomsttijd.
e-AWB — Electronic Air Waybill
Digitale variant van de AWB: minder papierwerk, snellere afhandeling.
Export-declaratie
Douaneaangifte bij uitvoer van goederen.
F
FHL — House Manifest / Freight House List
Lijst met HAWB-gegevens binnen een consolidatie.
FWB — Freight Waybill (elektronisch bericht)
Elektronische overdracht van AWB-gegevens (Cargo-IMP/FWB).
Fuel surcharge
Algemene brandstoftoeslag die carriers doorberekenen.
G
Gateway
Hoofdluchthaven of knooppunt waar vracht doorstroomt.
GWT — Gross Weight
Brutogewicht van een zending (in kg).
H
HAWB — House Air Waybill
Vrachtbrief die een expediteur aanmaakt voor een deelzending binnen een MAWB.
HS-code
Harmonized System-code (goederencode): internationale goederencode voor douane, tarieven en statistiek.
I
IATA — International Air Transport Association
Brancheorganisatie die standaarden en regels voor luchtvaart en vracht opstelt.
ICAO — International Civil Aviation Organization
VN-organisatie voor internationale luchtvaartveiligheid en regelgeving.
Inklaring
Proces waarbij goederen bij binnenkomst officieel bij de douane worden aangegeven en vrijgegeven.
L
ULD — Unit Load Device
Container of pallet speciaal voor luchtvracht, passend in het vliegtuig.
M
MAWB — Master Air Waybill
Master AWB uitgegeven door de airline voor de gehele zending.
Manifest
Officiële lijst met alle lading op een vlucht.
MRN — Movement Reference Number
Uniek nummer van een douaneaangifte.
N
Notify party
Partij die bij aankomst op de hoogte gesteld moet worden (niet altijd dezelfde als consignee).
NVD — No Value Declared
Aanduiding dat geen waarde voor verzekering is opgegeven.
O
Origin
Plaats van herkomst van de zending.
Overpack
Verpakking die meerdere colli bevat en als één stuk wordt behandeld. In andere woorden een pallet met meerdere cartons daarop.
P
PAX - Passenger Aircraft
Geeft aan dat het een passagiersvliegtuig is.
POD — Proof of Delivery
Bewijs van aflevering.
Pre-alert
Vooraanmelding naar agent of klant met zendinggegevens en verwachte aankomst.
PSS — Peak Season Surcharge
Toeslag tijdens piekperiodes (bijv. feestdagen, hoge vraag).
R
RFS — Road Feeder Service
Binnentransport per vrachtwagen tussen luchthavens of hubs.
Routing
Afgesproken route of routing-instructie van een zending.
S
Screening
Zending veilig verklaren voor transport, aangezien de meeste vracht met passagiersvluchten meegaan. Er wordt o.a. gecontroleerd op gevaarlijke stoffen.
Security surcharge
Toeslag voor extra beveiligingsmaatregelen of screening.
Storage fee
Opslagkosten bij te lang opgeslagen goederen.
Shipper
Verzender van de goederen.
SLA — Service Level Agreement
Afspraken over servicenormen tussen partijen.
T
T1-document
Transitdocument voor goederen die in de EU in vrij verkeer worden verplaatst, maar nog niet zijn ingeklaard.
Tariff
Het tarief of de tarievenstructuur (vracht- of toltarieven).
Transshipment
Overladen van goederen via een tussenstation of hub, zoals een andere airport.
U
ULD — Unit Load Device
(herhaling ter verduidelijking) Standaard container of pallet voor luchtvracht.
Unaccompanied baggage
Bagage die zonder passagier wordt vervoerd.
V
Volume weight / DIM weight
Rekengewicht op basis van volume (L×B×H ÷ divisor). Wordt vergeleken met brutogewicht; het hoogste geldt voor berekening.
VAT / BTW
Belasting over de toegevoegde waarde; vaak verschuldigd bij invoer.
W
Waybill
Engelse term voor vrachtbrief.
Z
ZFW — Zero Fuel Weight
Gewicht van het vliegtuig zonder brandstof (vliegtuigtechnische term; relevant bij belading en loadplanning).
FAQ
Wat is het verschil tussen inklaring en uitklaring?
Inklaren = aangifte en vrijgave bij invoer; uitklaring = aangifte bij uitvoer. Aangeven dat de goederen de EU zullen verlaten.
Wat betekent ETA vs. ATA?E
TA = verwachtte aankomsttijd; ATA = werkelijke aankomsttijd.
Wat is het verschil tussen MAWB en HAWB?
MAWB = de master AWB van de airline; HAWB = house AWB van de expediteur voor een deelzending.
Met dit woordenboek heb je bijna alle belangrijke luchtvrachttermen en afkortingen overzichtelijk bij elkaar. Of je nu een eenmalige export doet of wekelijks importeert: het begrijpen van deze termen voorkomt fouten, onterechte kosten en vertragingen.
Vond je dit handig? Dan zijn de volgende blog's wellicht interessant voor jou.
Of heb je hulp nodig bij een spoedzending? Neem dan contact met ons op of kijk op onze website voor meer informatie.
Opmerkingen